Czy dynamiczny eksport z Chin utrzyma się w obliczu globalnych wyzwań?

Eksport z Chin w marcu 2023 roku niespodziewanie wzrósł o 14,8%, zaskakując ekonomistów na całym świecie. Mimo oznak ożywienia gospodarczego pojawiają się pytania, czy ten wzrost jest trwały. Istnieje możliwość, że jest to jedynie chwilowe zjawisko związane z realizacją zaległych zamówień po zakłóceniach spowodowanych pandemią COVID-19. Czy globalny popyt rzeczywiście pozostaje słaby i stawia przed chińską gospodarką wyzwania w przyszłości?

Niespodziewany wzrost eksportu z Chin w marcu 2023

Jak informuje agencja Reuters, w marcu br. chiński eksport wzrósł o 14,8% w porównaniu do tego samego miesiąca w ubiegłym roku, przerywając serię pięciu miesięcy spadków. Tym samym osiągnął wartość 315,59 mld dolarów w marcu 2023 roku, dzięki czemu było to najsilniejsze tempo wzrostu od ośmiu miesięcy. Wzrost ten zaskoczył ekonomistów, którzy prognozowali spadek na poziomie 7,0%. Analitycy twierdzą jednak, że skok wynika głównie z prób wywiązania się z zaległych zamówień, a nie z trwałego ożywienia gospodarczego.

Istotne jest, że eksport do krajów uczestniczących w chińskiej inicjatywie „Nowego Jedwabnego Szlaku„, w tym państwa członkowskie ASEAN (Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej), stanowił 32,9% całkowitego eksportu. Chociaż region Azji Południowo-Wschodniej stał się największym partnerem handlowym Chin, utrzymanie eksportu do gospodarek rozwiniętych nadal odgrywa kluczową rolę. Stabilizacja eksportu do tych krajów jest ważnym elementem ogólnego handlu zagranicznego.

Czytaj również: Największe gospodarki świata. W 2023 roku na szczycie pozostają USA, Chiny i Japonia

Zhiwei Zhang, główny ekonomista w Pinpoint Asset Management, uważa, że fale ognisk COVID-19 w grudniu i styczniu wpłynęły na wyczerpanie zapasów fabryk. Teraz gdy fabryki działają z pełną mocą, są w stanie nadrobić zaległości w zamówieniach. Jednym z powodów niespodziewanego wzrostu eksportu jest rosnący popyt na pojazdy elektryczne, produkty solarne i baterie litowe. Zdaniem Lu Dalianga, rzecznika Generalnej Administracji Celnej, to właśnie te branże mają największy wpływ na pozytywne wyniki. Niemniej jednak, jak twierdzi Daliang:

Ogólnie rzecz biorąc, handel zagraniczny Chin wykazał się dużą odpornością w pierwszym kwartale, ze stałym i pozytywnym początkiem, kładąc fundament pod promowanie stabilności i poprawę jakości handlu zagranicznego w ciągu całego roku. […] Otoczenie zewnętrzne jest obecnie nadal surowe i skomplikowane. Spowolniony popyt zewnętrzny i czynniki geopolityczne przyniosą większe wyzwania dla rozwoju handlu Chin.

Kluczowe sektory napędzające chiński eksport

Istotne jest, że w ostatnich latach maszyny i sprzęt transportowy stanowiły prawie połowę całkowitego eksportu Chin. Szczególnie istotne były elektryczne maszyny, aparatura i urządzenia (14%), a także telekomunikacja oraz sprzęt nagrywający i odtwarzający dźwięk (12%). Ponadto ważne były również maszyny biurowe i komputery (8%), oraz ogólne maszyny przemysłowe i części (5%).

Inne główne kategorie eksportu obejmowały różne wyroby przemysłowe (23%), towary przemysłowe klasyfikowane głównie według materiału (16%), produkty chemiczne (6%) oraz żywność i zwierzęta żywe (3%). Głównymi odbiorcami chińskiego eksportu były Unia Europejska, Stany Zjednoczone, Hongkong, Japonia, Korea Południowa, Wietnam, Niemcy, Indie i Holandia.

Tymczasem chiński import spadł mniej niż oczekiwano, co ekonomiści przypisują przyspieszeniu zakupu produktów rolnych, zwłaszcza soi, jako czynnika wspierającego. Otóż spadek importu ChRL zmniejszył się o zaledwie 1,4% w porównaniu z rokiem wcześniejszym, do wartości 227,4 mld USD. Tym samym oznacza to wzrost w porównaniu ze spadkiem o 10,2% w styczniu i lutym.

Eksport z Chin. Wyzwania dla lokalnej gospodarki

Mimo optymistycznych danych eksperci ostrzegają, że chińska gospodarka może napotkać na dalsze wyzwania związane z niepewnym popytem na rynkach międzynarodowych. W rzeczywistości, chiński eksport stoi w kontrze do wyników innych azjatyckich krajów eksportujących, takich jak Korea Południowa i Wietnam, które odnotowały spadki eksportu w pierwszych miesiącach 2023 roku. To z kolei budzi wątpliwości co do tego, czy chiński wzrost może utrzymać się w przyszłości. Niepewność co do trwałości tego wzrostu utrudnia prognozowanie długoterminowych perspektyw chińskiej gospodarki.

Analitycy z Capital Economics również nie są przekonani co do trwałości odbicia chińskiego eksportu. Jak wskazują w swoim raporcie:

Nie jesteśmy przekonani, że ten wzrost utrzyma się, biorąc pod uwagę ciągle ponury wygląd popytu zagranicznego. Spodziewamy się, że większość rozwiniętych gospodarek wpadnie w recesję w tym roku i uważamy, że spowolnienie w chińskim eksporcie ma jeszcze przed sobą dalszy bieg, zanim osiągnie dno później w roku.

Czytaj również: Chiny zamykają przestrzeń powietrzną i morską na północ od Tajwanu!

Badania przeprowadzone w fabrykach pokazały spadek zamówień eksportowych w marcu, co kontrastuje z bardziej optymistycznymi danymi dla sektora usług, który skorzystał na ponownym otwarciu Chin.

Eksport Chin — Wpływ wzrostu na gospodarkę Państwa Środka

Pekin ustalił na ten rok cel wzrostu PKB na poziomie około 5%, po tym jak surowe obostrzenia pandemiczne spowodowały spowolnienie gospodarcze na jednym z najniższych poziomów w ostatnich dekadach. PKB wzrósł tylko o 3% w ubiegłym roku. W związku z tym rząd chiński będzie musiał podjąć środki mające na celu zrównoważenie gospodarki. Jednocześnie będzie musiał zarządzać ryzykiem recesji w kluczowych gospodarkach, które są głównymi partnerami handlowymi Chin.

Jak poinformował serwis South China Morning Post, spowolnienie popytu na rynkach światowych spowodowane wysoką inflacją i słabym wzrostem gospodarczym może wpłynąć na chiński handel zagraniczny. Oczywiście, istnieją również inne czynniki ryzyka, takie jak protekcjonizm. Geopolityka może dodatkowo zwiększyć niestabilność, niepewność i trudności w globalnej gospodarce.

Istotne jest, że podczas posiedzenia Rady Państwa, premier Li Qiang zaznaczył, iż Chiny zamierzają „wyczerpywać wszelkie możliwości”. Celem jest stabilizacja eksportu do gospodarek rozwiniętych. Jednocześnie planują kierować przedsiębiorstwa ku dalszemu eksplorowaniu krajów rozwijających się oraz regionów, w tym 10 państw członkowskich bloku ASEAN. Premier Qiang wezwał do „wykorzystania każdej metody” w celu zwiększenia handlu. Zachęcał również chińskie firmy do dalszego eksplorowania rynków wschodzących, takich jak kraje Azji Południowo-Wschodniej.

Czytaj również: Chiny nową „bezpieczną przystanią” w obliczu napięć bankowych w USA i Europie

Co istotne w  2022 roku eksport do Unii Europejskiej, Stanów Zjednoczonych i Japonii — głównych partnerów handlowych Chin — stanowił 36,6% całkowitego eksportu. Mimo to, eksport do USA zanotował nieco lepsze wyniki, ale wciąż pozostaje słaby, spadając o 7,68% w porównaniu z tym samym okresem w roku poprzednim. Natomiast eksport do Unii Europejskiej wzrósł o 3,38% rok do roku, powracając do wzrostu po raz pierwszy od września. Mimo problemów globalnej gospodarki sektor eksportowy Chin prawdopodobnie nadal będzie napotykał silne wyzwania. Państwo Środka będzie musiało zmierzyć się z tymi trudnościami, aby utrzymać wzrost eksportu.