Bez kategoriiTransport

Analiza przewozów ładunków i pasażerów w Polsce w 2022 r. [Raport GUS]

Świeże spojrzenie Głównego Urzędu Statystycznego na nasz sektor transportowy.

GUS: rok 2022 przyniósł dynamiczne zmiany w sektorze logistycznym. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że w porównaniu z rokiem 2021 odnotowano wzrost liczby przewiezionych pasażerów we wszystkich rodzajach transportu, z wyjątkiem morskiego. Natomiast łączny wolumen przewiezionych ładunków oraz wykonana praca przewozowa pozostały na zbliżonym poziomie.

Ewolucja przewozów ładunków w 2022 wg. GUS

Z analizy GUS wynika, że wolumen przewiezionych ładunków w transporcie samochodowym, rurociągowym oraz lotniczym wzrósł, z największym wzrostem zanotowanym w transporcie lotniczym. W transporcie kolejowym, morskim i wodnym śródlądowym zanotowano natomiast spadek ilości przewiezionych ładunków.

Największy udział w strukturze przewozów miały ładunki z grupy rudy metali i innych produktów górnictwa i kopalnictwa, torf, uran i tor — aż 23,7% wszystkich przewozów. W transporcie morskim dominowały jednostki toczne samobieżne, stanowiąc 65,5% przewozów.

Z kolei w transporcie krajowym dominowały przewozy samochodowe (81,6%) oraz kolejowe (64,3%), natomiast w pozostałych rodzajach transportu przeważały przewozy międzynarodowe. Ponadto w transporcie samochodowym najwięcej ładunków przewiezionych zostało na dystansie do 50 km, natomiast w transporcie kolejowym — w strefach do 50 km i 150-299 km. Co równie istotne, w transporcie wodnym śródlądowym dominowały przewozy na odległość 50-149 km.

W raporcie zauważono także, że w sektorze przewozów pasażerów 2022 rok przyniósł wzrost liczby przewiezionych osób we wszystkich rodzajach transportu, z wyjątkiem morskiego. Łącznie przewieziono o 35,5% więcej pasażerów niż w roku 2021.

Transport lotniczy odnotował największy wzrost — o 84,3%, transport kolejowy zanotował wzrost o 39,5%, a transport samochodowy i wodny śródlądowy wzrosły odpowiednio o 28,1% i 11,6%.

Przewozy ładunków według rodzajów transportu:
Wyszczególnienie 2021 (w tys. ton) 2022 (w tys. ton) 2021=100 2020=100
Ogółem 2 253 377 2 277 093 101,1 103,4
Transport kolejowy 237 915 237 587 99,9 108,8
Transport samochodowy 1 952 465 1 976 278 101,2 103,0
– w tym zarobkowy 1 203 019 1 182 613 98,3 98,3
– w tym przedsiębiorstwa transportu 949 907 888 705 93,6 95,7
Transport rurociągowy 49 854 52 591 105,4 102,1
Transport morski 9 587 8 442 88,0 103,8
Śródlądowy transport wodny 3 465 2 076 59,9 52,0
Transport lotniczy 91 119 131,2 188,0

Bez przewozów manewrowych. Dane częściowo szacunkowe. Zaliczane według PKD 2007 do sekcji „Transport i gospodarka magazynowa”, z wyłączeniem działu „Działalność pocztowa i kurierska”. Statkami własnymi i dzierżawionymi.  Rozkładowy i pozarozkładowy (polscy przewoźnicy).

Przewozy ładunków według rodzajów transportu (dok.)
Wyszczególnienie 2021 (w mln tonokilometrów) 2022 (w mln tonokilometrów) 2021=100 2020=100
Ogółem 491 427 497 832 101,3 104,9
Transport kolejowy 54 387 59 306 109,0 116,1
Transport samochodowy 410 224 406 902 99,2 102,9
– w tym zarobkowy 354 505 352 777 99,5 102,9
– w tym przedsiębiorstwa transportu 310 033 308 377 99,5 103,3
Transport rurociągowy 18 428 19 132 103,8 93,6
Transport morski 7 554 11 602 153,6 174,3
Śródlądowy transport wodny 493 445 90,3 86,2
Transport lotniczy 341 445 130,6 195,9

Bez przewozów manewrowych. Dane częściowo szacunkowe. Zaliczane według PKD 2007 do sekcji „Transport i gospodarka magazynowa”, z wyłączeniem działu „Działalność pocztowa i kurierska”. Statkami własnymi i dzierżawionymi.  Rozkładowy i pozarozkładowy (polscy przewoźnicy).

Czytaj również: Historyczna chwila. Bezrobocie w Polsce najniższe w UE!

Konfiguracja transportu ładunków z podziałem na grupy ładunków w roku 2022 oraz różnice w stosunku do roku poprzedniego:

Źródło: GUS

 

Organizacja transportu ładunków w sektorze morskim z podziałem na kategorie ładunków w roku 2022 oraz różnice w stosunku do roku poprzedniego:

Źródło GUS

Czynniki wpływające na zmiany i popularyzację transportu wg GUS

Zniesienie ograniczeń związanych z pandemią SARS-CoV-2 oraz wprowadzenie stanu wojennego na Ukrainie, które skutkowało przemieszczaniem się uchodźców na terytorium Polski, miały istotny wpływ na znaczący wzrost liczby przewiezionych pasażerów.

Rok 2022 przyniósł liczne wyzwania, ale i możliwości dla sektora logistycznego. Trwały rozwój technologii, adaptacja do zmieniających się regulacji oraz dynamiczna sytuacja geopolityczna stanowią fundament dla dalszych zmian. Te elementy również otwierają nowe możliwości rozwoju w tej dziedzinie.

Ponadto przewozy ładunków zawsze stanowiły ważny element sektora logistyki. W 2022 roku zauważono kilka interesujących trendów. Przewozy samochodowe i rurociągowe wzrosły, co świadczy o rosnącej roli tych form transportu w przemyśle logistycznym.

Przewozy ładunków według kierunków transportu
Wyszczególnienie Ogółem (w tys. ton) Transport krajowy (%) Eksport (%) Import (%) Tranzyt (%) Pomiędzy obcymi krajami (%)
Transport kolejowy (2021) 237 915 65,3 12,6 19,1 3,0
Transport kolejowy (2022) 237 587 64,3 12,4 20,3 3,0
Transport samochodowy (2021) 1 511 733 81,8 6,1 5,1 0,2 6,7
Transport samochodowy (2022) 1 541 209 81,6 6,2 5,2 0,3 6,7
Transport morski (2021) 9 648 8,2 43,0 41,8 0,6 6,4
Transport morski (2022) 8 459 2,5 46,9 43,2 0,2 7,3
Śródlądowy transport wodny (2021) 3 465 49,5 7,9 2,4 0,0 40,1
Śródlądowy transport wodny (2022) 2 076 32,1 9,8 2,2 0,1 55,8
Transport lotniczy (2021) 91 0,2 99,8
Transport lotniczy (2022) 119 0,2 99,8

Przypisy:

  • Transport kolejowy bez przewozów manewrowych.
  • Dane dla transportu samochodowego na podstawie badania reprezentacyjnego.
  • Transport morski realizowany statkami własnymi i dzierżawionymi.
  • Transport lotniczy obejmuje loty rozkładowe i pozarozkładowe realizowane przez polskich przewoźników
Przewozy ładunków według kierunków transportu (dok.)
Wyszczególnienie Ogółem (w mln tonokilometrów) Transport krajowy (%) Eksport (%) Import (%) Tranzyt (%) Pomiędzy obcymi krajami (%)
Transport kolejowy (2021) 54 387 55,2 15,4 21,6 7,8
Transport kolejowy (2022) 59 306 55,0 14,4 23,3 7,3
Transport samochodowy (2021) 360 471 37,4 21,4 19,1 1,5 20,6
Transport samochodowy (2022) 369 932 37,9 20,9 18,5 1,8 21,0
Śródlądowy transport wodny (2021) 493 7,9 14,1 3,5 0,1 74,4
Śródlądowy transport wodny (2022) 445 6,7 13,3 2,6 0,1 77,3
Transport lotniczy (2021) 341 0,0 99,9
Transport lotniczy (2022) 445 0,0 99,9

Przypisy:

  • Transport kolejowy bez przewozów manewrowych.
  • Dane dla transportu samochodowego na podstawie badania reprezentacyjnego.
  • Transport morski realizowany statkami własnymi i dzierżawionymi.
  • Transport lotniczy obejmuje loty rozkładowe i pozarozkładowe realizowane przez polskich przewoźników.

Nie można również zapomnieć, że w 2022 roku transport lotniczy zaznaczył swoje miejsce na mapie logistyki, odnotowując największy wzrost wolumenu przewiezionych ładunków. Co ciekawe, przewozy ładunków w transporcie lotniczym zwiększyły się aż o 31,2% w porównaniu z rokiem poprzednim.

Czytaj również: Lotnisko w Katowicach notuje lepsze wyniki niż przed pandemią

GUS: Śródlądowy przewóz ładunków spada

Przewozy ładunków w transporcie krajowym według stref odległości:
Wyszczególnienie Ogółem (w tys. ton) Strefy odległości (w odsetkach)
49 km i mniej 50-149 km 150-299 km 300-499 km 500 km i więcej
Transport kolejowy a – 2021 153 764 30,3 22,4 28,8 10,5 8,0
Transport kolejowy b – 2022 151 768 28,4 19,8 28,4 12,8 10,6
Transport samochodowy c – 2021 1 237 253 45,4 28,5 24,0 2,1
Transport samochodowy c – 2022 1 257 522 46,3 26,4 24,7 2,5
Śródlądowy transport wodny – 2021 1 717 69,2 30,8 0,0 0,0 0,0
Śródlądowy transport wodny – 2022 668 38,4 61,2 0,1 0,1 0,2

Znaczenie liter a, b i c w kontekście tabeli to: a — Bez przewozów manewrowych. b — Bez przesyłek służbowych. c — Dane na podstawie badania reprezentacyjnego.

Niestety, mimo że przewozy morskie odnotowały spadek w ilości przewiezionych ładunków, nadal dominują w przewozach jednostek tocznych samobieżnych, stanowiąc 65,5% przewozów w tej kategorii. Ta tendencja pokazuje, że transport morski nadal odgrywa kluczową rolę w przewozie konkretnych rodzajów ładunków, takich jak jednostki toczne samobieżne.

Przewozy ładunków w transporcie krajowym według stref odległości (dok.)
Wyszczególnienie Ogółem (w mln tonokilometrów) Strefy odległości (w odsetkach)
49 km i mniej 50-149 km 150-299 km 300-499 km 500 km i więcej
Transport kolejowy a – 2021 29 973 1,9 11,6 38,8 22,6 25,1
Transport kolejowy b – 2022 32 590 1,5 9,3 34,2 24,5 30,5
Transport samochodowy c – 2021 134 730 8,5 22,3 57,7 11,5
Transport samochodowy c – 2022 140 032 7,6 20,5 58,9 13,0
Śródlądowy transport wodny – 2021 39 14,1 85,2 0,1 0,2 0,4
Śródlądowy transport wodny – 2022 29 8,0 87,5 0,5 1,0 3,0

Znaczenie liter a, b i c w kontekście tabeli to: a — Bez przewozów manewrowych. b — Bez przesyłek służbowych. c — Dane na podstawie badania reprezentacyjnego.

Co istotne, jak zauważono w raporcie GUS:

W 2022 r. w transporcie lotniczym przewieziono o 84,3% więcej osób niż przed rokiem.

Analiza przewozów pasażerów

Na rynku przewozów pasażerów 2022 roku, najbardziej dynamicznym segmentem okazał się transport lotniczy, który odnotował aż 84,3% wzrostu w porównaniu z rokiem 2021. Zniesienie ograniczeń związanych z pandemią SARS-CoV-2 z pewnością przyczyniło się do tego wzrostu, umożliwiając ludziom swobodne podróżowanie.

Przewozy pasażerów:

Wyszczególnienie 2021 (w tysiącach osób) 2022 (w tysiącach osób) Zmiana (2022=100% 2021)
Ogółem 422 962 572 981 135,5%
Transport kolejowy 244 874 341 563 139,5%
Transport samochodowy (a) 168 619 215 952 128,1%
Transport morski (b,c,d) 1 487 1 472 99,0%
Śródlądowy transport wodny 986 1 101 111,6%
Transport lotniczy (e) 6 996 12 893 184,3%

Znaczenie liter a, b, c, d, e w kontekście tabeli to: a – Bez przewozów taborem komunikacji miejskiej oraz dokonywanych przez podmioty o liczbie pracujących do 9 osób. b – Statkami własnymi i dzierżawionymi. c – Bez kierowców samochodów ciężarowych przewożonych promami. d – Łącznie z transportem przybrzeżnym. e – Rozkładowy i pozarozkładowy (polscy przewoźnicy).

Czytaj również: USA: Pandemia nie ustępuje, ale ożywienie gospodarcze jest rekordowe

Transport kolejowy, z 39,5% wzrostem przewożonych pasażerów, również odnotował znaczący wzrost. W przypadku tego rodzaju transportu przewieziono łącznie 59,7% wszystkich pasażerów w 2022 roku, co pokazuje, jak ważna jest kolej w kontekście przewozów pasażerskich.

Wyszczególnienie 2021 (w mln pasażerokilometrów) 2022 (w mln pasażerokilometrów) Zmiana (2022/2021 * 100%)
Ogółem 36 651 63 236 172,5%
Transport kolejowy 15 917 23 706 148,9%
Transport samochodowy (a) 7 448 11 587 155,6%
Transport morski (b,c,d) 160 167 104,0%
Śródlądowy transport wodny 13 14 104,8%
Transport lotniczy (e) 13 113 27 762 211,7%

Nota: a – Bez przewozów taborem komunikacji miejskiej oraz dokonywanych przez podmioty o liczbie pracujących do 9 osób. b – Statkami własnymi i dzierżawionymi. c – Bez kierowców samochodów ciężarowych przewożonych promami. d – Łącznie z transportem przybrzeżnym. e – Rozkładowy i pozarozkładowy (polscy przewoźnicy).

Raport GUS podsumowanie

Rok 2022 przyniósł wiele zmian w sektorze logistycznym. Z jednej strony, pandemia SARS-CoV-2 wpłynęła na ograniczenie niektórych przewozów, ale z drugiej strony, zniesienie tych ograniczeń skutkowało dynamicznym wzrostem przewozów pasażerów. Obserwowane trendy i dynamika zmian pokazują, że sektor logistyczny jest niezwykle reaktywny i potrafi dostosować się do nowych warunków, oferując efektywne rozwiązania zarówno dla przewozów ładunków, jak i pasażerów.

*Wykresy: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Znajdziesz nas w Google News

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button