Koszty rozwoju samolotów czasami sięgają dziesiątek miliardów dolarów. Tak też było w przypadku Boeingów 747, czyli słynnych Jumbo Jetów. Program „Jumbo Jet” znacząco przekroczył pierwotny budżet. Jednak ile dokładnie kosztowała budowa potężnego Jumbo Jeta?
Ile kosztowała budowa Jumbo Jeta?
Samoloty to kosztowne maszyny, które wymagają bezbłędnej konstrukcji i precyzyjnej obróbki. Na początku nowego programu budowy samolotu, koszty jego rozwoju obejmują zazwyczaj badania, projekt koncepcyjny, budowę prototypów, certyfikację oraz infrastrukturę do masowej produkcji. Tworzenie dużych komercyjnych samolotów pasażerskich trwa od 5 do 10 lat. Dlatego koszty rozwoju mogą sięgać dziesiątek miliardów dolarów.
Dla producentów normalnym jest, że spotykają się z opóźnieniami w produkcji i testach, zwłaszcza w przypadku projektów od podstaw. Jak informuje portal Simple Flying, nie inaczej było tym przypadku ikonicznego Boeinga 747, który rozpoczął działalność komercyjną w 1970 roku. Z wieloma wersjami produkowanymi od 1968 do 2023 roku, zanim firma zakończyła produkcję, Jumbo Jet pozostaje jednym z najdroższych samolotów na rynku. Jednak ile dokładnie kosztowała budowa Jumbo Jeta?
Na początku lat 60. inżynierowie z Boeinga i Pan Am rozpoczęli pracę nad wstępnym projektem samolotu 747. W 1965 roku projekt został ostatecznie sfinalizowany, z uwzględnieniem zdolności przewozu zarówno pasażerów, jak i ładunków. Wówczas Boeing oszacował koszty rozwoju programu Jumbo Jet na około 700 milionów dolarów. W tej kwocie uwzględniono budowę zupełnie nowej fabryki, która mogłaby pomieścić dwupokładowy samolot. Planowano wybudowanie największego na świecie budynku pod względem objętości w Everett, w stanie Waszyngton.
Czytaj też: Wiemy gdzie trafi ostatni Jumbo Jet. To koniec pewnej epoki
Jak informuje portal Simple Flying, w 1966 roku Pan Am zamówił 25 samolotów Boeing 747-100 o wartości wynoszącej 525 milionów dolarów. Było to znakomite osiągnięcie Boeinga, biorąc pod uwagę, że pierwsze zamówienie pokryło ponad 80% kosztów rozwoju. Prace nad fabryką w Everett i pierwszym Boeingiem 747 rozpoczęły się niemal jednocześnie.
W 1968 roku Boeing wypuścił pierwszego Jumbo Jeta z fabryki w Everett. W tym czasie program kosztował Boeinga już ponad 1 miliard dolarów. Po jego wyprodukowaniu rozpoczęto program testów lotniczych. Boeing napotykał liczne opóźnienia podczas fazy testów, w tym z powodu problemów z drganiami skrzydeł i obudowami silników.
Koszty budowy znacznie wzrosły
Koszty programu wzrastały, gdy producenci i dostawcy wspólnie rozwiązywali problemy projektowe. Boeing musiał ciężko się zadłużyć u banków i innych instytucji finansowych. Miesiące opóźnień w testach wywołały frustrację u interesariuszy, w tym u Pan Am, który był zarówno bliskim partnerem, jak i klientem Boeinga.
Jak informuje portal Simple Flying, Boeing zadłużył się na kwotę niemal 1,2 miliarda dolarów, co stanowiło jedno z największych zadłużeń w historii produkcji. W miesiącach poprzedzających certyfikację i pierwszą dostawę, Boeing wielokrotnie prosił o dodatkowe fundusze, aby utrzymać program. Odmowa dodatkowych środków w tym momencie zagrażałaby globalnemu sukcesowi programu 747.
Czytaj też: Jastrzębia pauza Fed! Stopy procentowe w USA mogą jeszcze wzrosnąć
Boeing zdołał pozyskać dodatkowe środki z różnych źródeł, a dwupokładowy samolot otrzymał certyfikat w grudniu 1969 roku. Miesiąc później, w styczniu 1970 roku, pierwszy Boeing 747 rozpoczął działalność w Pan Am. Dług Boeinga przekroczył 2 miliardy dolarów, co spowodowało znaczne przekroczenie budżetu programu. To, co miało być rozwinięte za 700 milionów dolarów, zakończyło się niemal trzykrotnie większym zadłużeniem firmy.
Jak informuje portal Simple Flying, mimo trwających problemów w kolejnych latach, program 747 zdobył popularność, wprowadzając wiele nowych wersji maszyn. Jumbo Jet stał się symbolem sukcesu i nadal cieszy się sławą po ponad pięćdziesięciu latach służby.
