Rosyjski system kolejowy znalazł się w obliczu kolejnego poważnego kryzysu logistycznego. Okazuje się bowiem, że w Rosji brakuje nie tylko lokomotyw towarowych, ale nawet całych kontenerów kolejowych. Jednak niedobór sprzętu oraz problemy z przeciążeniem sieci to tylko wierzchołek góry lodowej, która paraliżuje transport towarowy w kraju.
W Rosji brakuje kontenerów
Koleje Rosyjskie (RZD) wprowadziły zakaz przewozu kontenerów do terminali w rejonie Moskwy, w tym do Selyatino i Elektrougli. Przyczyną jest przepełnienie tych terminali, co zmusiło pociągi z kontenerami do oczekiwania setki kilometrów od stolicy, na odcinku między Permem a Kirowem. Z powodu obciążenia sieci kolejowej w regionie Moskwy, w Rosji po prostu brakuje kontenerów kolejowych, bowiem pociągi z nimi muszą czekać na wjazd do terminalu. Dwumiesięczne opóźnienia w rozładunku, które jeszcze niedawno były niecodziennym zjawiskiem, teraz przestają kogokolwiek dziwić.
Problemy logistyczne w Rosji mają swoje źródło w kilku nakładających się czynnikach. Przede wszystkim, RZD zmaga się z brakami lokomotyw i personelu. Sankcje nałożone na Rosję ograniczyły dostęp do części zamiennych, co uniemożliwia odpowiednią konserwację lokomotyw. Brakuje również wykwalifikowanych pracowników, zwłaszcza maszynistów – według danych RZD potrzeba aż 2 500 nowych osób do obsługi obecnych przewozów.
Czytaj też: Rosja inwestuje w kolej na Syberii. Zostały im już tylko Chiny…
Kolejnym wyzwaniem jest zmiana kierunku handlu. Rosja reorientuje swoje działania eksportowo-importowe w stronę Chin, co wymaga od rosyjskich kolei pokonywania większych odległości i angażowania większych zasobów. W efekcie dochodzi do nierównowagi towarowej – surowce opuszczają Rosję, a kontenery wracają puste, co prowadzi do ich nagromadzenia w kluczowych punktach transportowych.
Terminale i sieć kolejowa są przeciążone
Jednym z najbardziej widocznych skutków tego kryzysu jest przeciążenie terminali oraz sieci kolejowej. Terminale w Moskwie są pełne kontenerów, których nie ma jak przetransportować dalej. W efekcie w pozostałej części Rosji po prostu brakuje kontenerów kolejowych. Z kolei na Dalekim Wschodzie gromadzą się puste wagony, które przewoziły surowce do Chin, ale w przeciwnym kierunku jadą puste z powodu niewystarczającej ilości towarów.
Brak możliwości zwrotu pustych kontenerów z Rosji wynika z tego, że Chiny nie kupują wystarczającej ilości rosyjskich produktów nadających się do transportu w kontenerach. W efekcie, terminale takie jak Selyatino i Elektrougli nie są w stanie przyjąć więcej ładunków, co dodatkowo pogłębia problemy logistyczne.
Aby odciążyć przeciążoną sieć, Koleje Rosyjskie planują usunąć z rynku aż 100 000 pustych wagonów. Decyzja ta spotkała się z krytyką ze strony operatorów i nadawców towarów, którzy coraz częściej narzekają na brak dostępnych wagonów do załadunku. Według raportów, w zachodniej Syberii, głównym regionie wydobycia węgla w Rosji, aż 35–40% ładunków przeznaczonych do transportu na centralną Rosję pozostało niezaładowanych w połowie października. Operatorzy skarżą się również, że RŻD celowo zmniejsza plany załadunkowe o 25% i wprowadza ograniczenia w zwrocie pustych wagonów na Daleki Wschód.
Russia: All container rail traffic to Selyatino, Moscow’s largest container terminal, has been halted for 10 days from Nov 12 to 21. Trains are stopped 1,000km away. Same problem at Moscow’s Electrougli terminal.
Shortage of both locomotives and 2,500 workers is blamed.
Already a… https://t.co/qlkccRK9Rt pic.twitter.com/6Fw3rlTvrJ— Igor Sushko (@igorsushko) November 16, 2024
Jak kryzys wpływa na rosyjski handel?
Kryzys logistyczny na rosyjskiej kolei to nie tylko problem wewnętrzny – ma on ogromny wpływ na cały rosyjski handel. Przeciążenie sieci, braki w zasobach i długie opóźnienia utrudniają eksport i import towarów, co szczególnie dotkliwie odczuwa przemysł wydobywczy oraz sektor transportowy.
Czytaj też: Gospodarka Rosji spowolni w 2025 roku. Nie jest to jednak jej upadek
Zmniejszenie dostaw towarów do centralnej Rosji, a także brak możliwości efektywnego eksportu do Chin, może w dłuższej perspektywie prowadzić do spadku przychodów w kluczowych sektorach gospodarki. Dodatkowo, fakt iż w Rosji brakuje zarówno kontenerów, wagonów, lokomotyw oraz pracowników, może skłonić przedsiębiorstwa do szukania alternatywnych metod transportu, co dodatkowo osłabi pozycję rosyjskich kolei na rynku.
Rosyjskie Koleje stoją przed koniecznością przeprowadzenia poważnych reform i inwestycji, aby przezwyciężyć obecny kryzys. Bez rozwiązania problemów z brakiem lokomotyw, części zamiennych i maszynistów, a także bez lepszego zarządzania logistyką, sytuacja będzie się tylko pogarszać. Już teraz widać, że bez gruntownych zmian powrót do normalności może być bardzo trudny. I dobrze.
Rosjanie mają pomysł jak ominąć sankcje. Zbudują atomowe okręty podwodne… do transportu gazu
