W trybie testowym 22 grudnia uruchomiono nowy korytarz transportowy przez Iran, Azerbejdżan i Gruzję, który połączy Zatokę Perską z Morzem Czarnym. Nowy korytarz transportowy i jego ewentualna rozbudowa w przyszłości obiecują znaczne korzyści gospodarcze dla krajów regionu.
Testowy transport towarów z Zatoki Perskiej
22 grudnia odbyła się uroczysta ceremonia wyjazdu konwoju pojazdów azerbejdżańskich, irańskich i gruzińskich z Tabrizu. W ramach testu towary z południowych portów Iranu nad Zatoką Perską będą przewiezione do Azerbejdżanu przez granicę w mieście Astara. Następnie przez gruzińskie porty nad Morzem Czarnym, będą przetransportowane do Europy przez Bułgarię. Iran, Azerbejdżan i Gruzja ocenią koszty i opłacalność trasy tranzytowej. Podkreślają, że jest ona atrakcyjną alternatywą dla tras wiodących przez Rosję i Turcję.
Konsul Generalny Azerbejdżanu w Iranie w mieście Tabriz, Bunjad Husejnow pochwalił projekt:
Aktywacja nowego korytarza odzwierciedla geostrategiczną pozycję trzech krajów i będzie miała pozytywny wpływ na handel regionalny i pozaregionalny w najbliższej przyszłości.
Korytarz transportowy Iran-Azerbejdżan-Gruzja otwarty
W 2016 r. Iran wystąpił z regionalną inicjatywą rozbudowy międzynarodowego korytarza transportowego i tranzytowego Zatoka Perska–Morze Czarne, który oprócz Iranu obejmuje Azerbejdżan, Gruzję, Armenię, Bułgarię i Grecję. Ten multimodalny korytarz zaczyna się od Zatoki Perskiej i południowego Iranu, biegnie na północ przez kraj, a następnie do Azerbejdżanu, skąd dociera do gruzińskich portów Poti i Batumi na Morzu Czarnym.
Zobacz również: Nowy Jedwabny Szlak zagrożony? Chiny blokują pociągi towarowe do Europy
Iran zaproponował dwóm krajom Kaukazu projekt lepszego połączenia regionu poprzez utworzenie nowego korytarza tranzytowego. Po kilku spotkaniach z przedstawicielami Azerbejdżanu i Gruzji osiągnięto porozumienie, aby do marca 2022 r. przeprowadzić test na tej trasie tranzytowej, który właśnie został uruchomiony.
Kaukaz nowym punktem na mapie korytarzy transportowych
Rola Kaukazu Południowego w tworzących się szlakach kolejowych i drogowych między Azją a Europą rośnie. Korytarz transportowy Iran-Azerbejdżan-Gruzja to tylko jeden z trzech regionalnych projektów korytarzy transportowych. Międzynarodowy Korytarz Transportowy Północ–Południe (z Iranu do Europy przez Rosję) oraz Chiński Jedwabny Szlak to również znaczące projekty, zarówno logistyczne jak i geopolityczne, które przecinają Kaukaz Południowy.
Rozbudowa kolei i dróg w regionie pozwoli przyciągnąć zagranicznych operatorów i może przyczynić się do znacznego rozwoju regionu. W tym kontekście kluczowa wydaje się również umowa rozejmowa z listopada 2020 r. między Armenią a Azerbejdżanem kończąca konflikt zbrojny, której 9. punkt zakłada przywrócenie zamkniętych w czasie 30 lat trwania konfliktu tras kolejowych i drogowych między tymi państwami. Pozwoliłoby to na włączenie Armenii do obecnych inicjatyw korytarzy transportowych. Jednak do spełnienia takiego scenariusza jeszcze daleko. Wynika to z niewielkiego postępu prac nad warunkami otwarcia szlaku z Azerbejdżanu do jego eksklawy w Nachiczewanie – tzw. Korytarza Zangezur. Ormianie nie chcą się zgodzić na postulat eksterytorialności szlaku wysuwany przez Azerbejdżan. Efekt prac trójstronnej komisji pod egidą Rosji mógłby natomiast przynieść rozwiązanie.
Bardzo ciekawa incjatywa