Od momentu przystąpienia do Unii Europejskiej, Polska stała się największym importerem używanych pojazdów wśród krajów członkowskich. Średni wiek samochodu osobowego poruszającego się po polskich drogach to ponad 14 lat. Import wpływa jednak destrukcyjnie na klimat.
Które modele najczęściej się importuje?
Raport WiseEuropa pt. Wsteczny bieg. Społeczno-gospodarcze skutki importu używanych samochodów do Polski udowadnia, że na polskich drogach dominują samochody starsze niż 10 lat. Od 2004 roku, a więc od momentu przystąpienia do UE, w naszym kraju zarejestrowano ponad 14,5 mln pojazdów. To liczba dwukrotnie większa od liczby rejestracji nowych samochodów. Średni wiek samochodu importowanego wynosi 12 lat.
Wykres nr. 1. Liczba pierwszych rejestracji samochodów w Polsce w okresie 2010-2020 z podziałem na nowe i używane pojazdy.
Źródło: opracowanie WiseEuropa na podstawie danych PZPM.
Na podstawie badań rynkowych przeprowadzonych przez Instytut Badań Rynku Motoryzacyjnego SAMAR, w okresie od stycznia do marca tego roku najpopularniejszymi modelami sprowadzanymi do Polski były:
| Audi A4 | 6 796 szt. |
| Opel Astra | 6 339 szt. |
| Volkswagen Golf | 5 856 szt. |
| BMW 3 | 4 792 szt. |
| Audi A3 | 4 092 szt. |
| Opel Corsa | 3 760 szt. |
| Ford Focus | 3 726 szt. |
| Volkswagen Passat | 3 568 szt. |
| Ford Fiesta | 3 336 szt. |
| Audi A6 | 3 199 szt. |
Wpływ importowanych samochodów na klimat
Pomimo że od kilku lat rośnie udział importu samochodów młodszych (do 4 lat), sprowadzane pojazdy przyczyniają się do większej emisyjności, co generuje koszty w odniesieniu do polskiego społeczeństwa. Pojazdy sprowadzone tylko w 2020 roku pogorszą bilans udziału polski w systemie mini-ETS (unijny system handlu prawami do emisji) dla transportu i budynków o 300 mln złotych. Analiza dowiodła również, że powiększeniu ulegnie szara strefa związana z handlem używanymi częściami. Będąc importerem używanych samochodów, Polska odpowiada również za utylizację większości pojazdów. Zmiany z 2016 roku dotyczące zniesienia opłaty recyklingowej sprawiają, że znacząco zmniejszyła się liczba legalnych utylizacji. Importowane samochody wyposażone w silnik diesla generują ok. 70% kosztów związanych z emisjami CO2 oraz 90% kosztów zdrowotnych wynikających z emisji NOx pomimo tego, że stanowią one mniej niż połowę importowanych pojazdów.
Czytaj również: Pakiet mobilności to przykład hipokryzji Francji i Niemiec
Możliwe rozwiązania na poziomie krajowym
Specjaliści WISE sugerują wprowadzenie rozwiązania, które przyczyni się do minimalizacji udziału niesprawnych aut pochodzących z importu. W wielu krajach członkowskich (np. Węgry, Hiszpania) pobierany jest podatek od posiadanego samochodu. Kwota obliczana jest na podstawie wieku i mocy silnika. W Polsce niezbędna wydaje się systemowa reforma polityki transportowej, która będzie zakładać wykorzystanie środków uzyskanych z opodatkowania transportu do finansowania niskoemisyjnych alternatyw, wpływając na jakościowe zmiany w strukturze pojazdów poruszających się na polskich drogach. Z pewnością nie można dopuścić do regulacji, które w stopniu znaczącym powodowałyby wykluczenie transportowe osób z biedniejszych regionów kraju. Warto zaznaczyć, że dla niektórych osób kupno używanego pojazdu jest jedynym sposobem na uzyskanie środku transportowego, który umożliwia dojazd do pracy.
Jak ograniczyć udział niesprawnych samochodów?
Raport WISE pokazuje, że import samochodów zza zachodniej granicy jest formą krótkoterminowego zaspokajania potrzeb obywateli. Jednak skutki tejże działalności będą długoterminowo wpływać na zdrowie Polaków. Pomimo wzrostu wolumenu importu nowszych pojazdów (do 4 lat), na polskich drogach wciąż jeżdżą samochody, które zmniejszają poziom bezpieczeństwa ruchu drogowego, realnie zagrażając obywatelom. Większy udział starszych pojazdów przyczynia się do większej zależności Polski od importu ropy naftowej. System wymaga zmian na poziomie generalnym, gdyż w wielu regionach kraju zakup starszego pojazdu to jedyny sposób na dojazd do pracy czy sklepu. Aby Polska przestała być największym importerem używanych samochodów, należy zapewnić alternatywne środki transportu do realizacji aktywności ekonomicznych.
Znajdziesz nas w Google News
„Import używanych samochodów wpływa negatywnie na klimat.” Teza kompletnie nieudowodniona w tym artykule. Bardzo kiepski poziom propagandy. Proszę o informację z jakiej strefy klimatycznej Polska zmieniła się w wskutek importu i jaki klimat mamy obecnie. Odkąd żyję na tej planecie Polska oraz Europa miały ten sam klimat co obecnie. Zresztą co to w ogóle za bełkotliwy język? Co to znaczy „wpływać negatywnie na klimat”? Jaki klimat jest poprawny a jaki jest niepoprawny? Czy jeżeli w Polsce będzie klimat śródziemnomorski to jest lepiej czy gorzej niż jeżeli w Polsce będzie jak w Syberii? Kto decyduje który klimat jest pozytywny a który negatywny i jakie są kryteria?
Dziękuję czujność i dociekliwość w kontekście przeprowadzonych analiz, to pokazuje, jak bardzo świadomych czytelników przyciąga portal.
Niestety jest Pan w błędzie, postrzegając warstwę semantyczną artykułu jako propagandę. Przytoczone tezy oraz argumenty nie pochodzą bezpośrednio od autorki, ale nawiązują do badań naukowych. Problem emisyjności oraz wpływu tejże na zmiany klimatycznie poruszano w literaturze naukowej wielokrotnie. W tym miejscu warto przytoczyć choćby badania Jerzego Merkisza, Jacka Pielecha, Krystiana Łabędzia oraz Arkadiusza Stojeckiego. Wyniki analiz wpływu emisyjności na środowisko naturalne zostały zaprezentowane przez autorów w artykule „Badania emisji spalin pojazdów o różnej klasie emisyjnej”, które zostały opublikowane w Pracach Naukowych Politechniki Warszawskiej w 2013 roku (z. 98). Do podobnych wniosków doszli specjaliści z WISE, co zostało zaprezentowane. Artykuł nie jest opiniotwórczy, nie zawiera osobistych tez autorki, a więc niemożliwe jest traktowanie go jako propagandy, gdyż ta (za Słownikiem Języka Polskiego) zakłada celowe oddziaływanie na zbiorowości i jednostki zmierzające do pozyskania zwolenników i sojuszników, wpojenia pożądanych przekonań i wywołania określonych dążeń i zachowań. Zarzucając jednostronność lub nieprawdziwość przytoczonych tez (podpartych nomen omen rzetelnymi badaniami naukowymi), wskazuje Pan na brak znajomości podstawowych terminów. Zachęcam do lektury raportu WISE, poczynając od strony 19. Wówczas przekona Pan się o nieprawdziwości zarzucanych słów. Dla jasności pozwolę sobie również przytoczyć definicję klimatu. Według SJP klimat [gr. klíma ‘nachylenie’, ‘szerokość geograficzna’], charakterystyczny dla danego obszaru zespół zjawisk i procesów atmosferycznych (warunków pogodowych), kształtujący się pod wpływem właściwości fizycznych i geograficznych tego obszaru, określony na podstawie wyników wieloletnich obserwacji i pomiarów meteorologicznych. Mam nadzieję, że rozwiałam Pana wątpliwości.